ತುಂಗಭದ್ರಾ ನದಿಯ ದಡದಲ್ಲಿ ಅದ್ಭುತವಾದ ಬಂಡೆಗಳಿಂದ ಆವೃತವಾದ ಭೂಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾದ ಹಂಪಿಯು ಪ್ರಬಲ ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಭವ್ಯವಾದ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿತ್ತು. ಕ್ರಿಸ್ತ ಶಕ 1336 ರಲ್ಲಿ ಹರಿಹರ ಮತ್ತು ಬುಕ್ಕ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಎರಡು ಶತಮಾನಗಳ ವೈಭವತೆಯ ನಂತರ ಕ್ರಿಸ್ತ ಶಕ 1565 ರಲ್ಲಿ ಡೆಕ್ಕನ್ನ ಮುಸ್ಲಿಂ ಆಡಳಿತಗಾರರ ಕೈವಶವಾಯಿತು. ಮುಂದಿನ ಆರು ತಿಂಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಹಂಪಿ ನಗರವನ್ನು ಮನಸೋ ಇಚ್ಛೆ ಕೊಳ್ಳೆ ಹೊಡೆಯಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಹಲವು ದೇವಾಲಯ, ಕಟ್ಟಡಗಳನ್ನು ಹಾಳುಗೆಡವಲಾಯಿತು. ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಸಮೃದ್ಧಿ, ರಾಜ ವೈಭೋಗವನ್ನು ಕಂಡ ವಿಜಯದ ನಗರವು ಈಗ ಭಾಗಶಃ ಪಾಳುಬಿದ್ದಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸ್ಮಾರಕಗಳ ಅವಶೇಷಗಳು ಮನುಷ್ಯನ ದಾಳಿ ಮತ್ತು ಪೃಕೃತಿಯ ಸವಾಲನ್ನು ತಡೆದುಕೊಂಡು ಈಗಲೂ ಗತಕಾಲದ ಭವ್ಯತೆಯ ನೆನಪುಗಳನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕುತ್ತಿವೆ.
ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ತಾಣವೆಂದು UNESCO ವರ್ಗೀಕರಿಸಿದ ಈ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪಟ್ಟಣವು, ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಬಯಲು ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಸುಮಾರು 29 ಚದರ ಕಿ.ಮೀ ವಿಸ್ತೀರ್ಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು ಉತ್ತುಂಗಕ್ಕೇರಿತ್ತು ಮತ್ತು ರೋಮ್ಗಿಂತ ದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ ಲಿಸ್ಬನ್ಗಿಂತ ಅರಮನೆಗಳು ದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿತ್ತು . “ಈ ಅದ್ಭುತ ನಗರವನ್ನು ನನ್ನ ಎರೆಡು ಕಣ್ಣುಗಳು ಎಂದಿಗೂ ಇಂತಹ ಭವ್ಯವಾದ ಸ್ಥಳವನ್ನು ನೋಡಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ನನ್ನ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಗೆ ಇದಕ್ಕೆ ಸಮನಾಗಿರುವದು ಬೇರೆ ಯಾವುದೊ ಇದೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿಲ್ಲ”, ಹೀಗೆ ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ 15ನೇ ಶತಮಾನದ ಪರ್ಷಿಯನ್ ರಾಯಭಾರಿ ಬಣ್ಣಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಭವ್ಯವಾದ ಅರಮನೆಗಳು, ಅದ್ಭುತ ದೇವಾಲಯಗಳು, ಬೃಹತ್ ಕೋಟೆಗಳು, ಸ್ನಾನಗೃಹಗಳು, ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳು,ಕಾಲುವೆಗಳು, ಮಂಟಪಗಳು, ರಾಜ ಗಜ ಶಾಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಮನೋಹರವಾಗಿ ಕೆತ್ತಿದ ಕಂಬಗಳು ಇದ್ದವು. ಇದು ವ್ಯಾಪಾರಸ್ಥರು ವಜ್ರಗಳು, ಮುತ್ತುಗಳು, ಕುದುರೆಗಳು, ಉತ್ತಮವಾದ ರೇಷ್ಮೆ ಮತ್ತು ಜರತಾರಿ ಕಸೂತಿ ಮಾಡಿದ ರೇಷ್ಮೆ ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ನಗರವಾಗಿತ್ತು.
ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮುಖ ನಿರ್ಮಾಣಗಳು ಮತ್ತು ಅವಶೇಷಗಳು ಎರಡು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿವೆ, ಇವುಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ರಾಜ ವೈಭವ ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ಪವಿತ್ರ ಕೇಂದ್ರ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರದೇಶದ ನೈರುತ್ಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ರಾಯಲ್ ಸೆಂಟರ್ ಅರಮನೆಗಳು, ಸ್ನಾನಗೃಹಗಳು, ಮಂಟಪಗಳು, ರಾಯಲ್ ಅಶ್ವಶಾಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಆಚರಣೆ , ಸಮಾರಂಭ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ದೇವಾಲಯಗಳು ಎಂದು ತೋರುವ ರಚನೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಪವಿತ್ರ ಕೇಂದ್ರವು ವಿರೂಪಾಕ್ಷ ದೇವಾಲಯ ಮತ್ತು ಹಂಪಿ ಬಜಾರ್ ಪ್ರದೇಶದ ಸುತ್ತಲೂ ವ್ಯಾಪಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಪವಿತ್ರ ತುಂಗಭದ್ರಾ ನದಿಯ ದಡದಲ್ಲಿದೆ.
ಹಂಪಿಯ ಅವಶೇಷಗಳು ಹಲವಾರು ದಿನಗಳವರೆಗೆ ಸುತ್ತಿದರೂ ಮುಗಿಯದಷ್ಟು ವಿಸ್ತಾರವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ತಿಳಿದುಕೊಂಡಷ್ಟೂ ಮುಗಿಯದ ಕೌತುಕ, ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮಾಹಿತಿಗಳ ಬೀಡಾಗಿದೆ.
ಈ ಯುನೆಸ್ಕೋ ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ತಾಣವನ್ನುಅನ್ವೇಷಿಸಲು ಉತ್ತಮ ಮಾರ್ಗವೆಂದರೆ ನಿರರ್ಗಳವಾಗಿ ಅವಶೇಷಗಳ ನಡುವೆ ವಿಹರಿಸುವುದು ಅಥವಾ ಸೈಕಲ್ / ಬೈಕು ಸವಾರಿ ಮಾಡುವುದು. ಸಮಯದ ಅಭಾವ ಇರುವವರು ಒಂದೆರಡು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಮುಖ ಆಕರ್ಷಣೆಗಳನ್ನು ನೋಡಬಹುದಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಛಾಯಾಗ್ರಹಣ ಪ್ರಿಯರು, ಇತಿಹಾಸ ಕುತೂಹಲಿಗಳು, ಯೋಗ ಕಲಿಯಬಯಸುವವರು ಹಂಪಿಯನ್ನು ವಿಸ್ತಾರವಾಗಿ ನೋಡಲು ಇನ್ನಷ್ಟು ದಿನಗಳನ್ನು ಕಳೆಯುವುದು ಉತ್ತಮವಾಗಿದೆ.
ಚಿತ್ರ ಕೃಪೆ: ಶಿವಶಂಕರ ಬಣಗಾರ, ಹಂಪಿ
ತ್ವರಿತ ಲಿಂಕ್ಗಳು
ವೇಗದ ಸಂಗತಿಗಳು
ಯಾವಾಗ ಹೋಗಬೇಕು:
ಮಾನ್ಸೂನ್ (ಜುಲೈ-ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್) ಮತ್ತು ಚಳಿಗಾಲ (ನವೆಂಬರ್-ಫೆಬ್ರವರಿ).
ಜನವರಿ-ಫೆಬ್ರವರಿಯಲ್ಲಿ ವಿರೂಪಾಕ್ಷ ದೇವಾಲಯದ ರಥೋತ್ಸವಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ವಿಠ್ಠಲ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ವಾರ್ಷಿಕ ಪುರಂದರದಾಸ ಆರಾಧನಾ ಸಂಗೀತ ಉತ್ಸವಕ್ಕೆ ಹೋಗಬಹುದು.
ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಕಚೇರಿಗಳು:
ಉಪ ನಿರ್ದೇಶಕರ ಕಚೇರಿ
ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಇಲಾಖೆ
ಲೋಟಸ್ ಮಹಲ್ ಹತ್ತಿರ, ಕಮಲಾಪುರ, ಹೊಸಪೇಟೆ
ಸೆಲ್: +91-9880404150